ارزیابی تطبیقی شاخص های شهر خلاق در کلانشهرهای ایران نموته موردی: تهران و اصفهان

چکیده: پارادایم های فرامدرن محوری‌ترین عامل توسعه کشورها را شهر می‌شناسند و معتقدند که توسعه باید از شهرها آغاز شود و محوریت اصلی توسعه، فرهنگ شهری و ساکنین شهرها هستند. به عبارتی منابع فرهنگی و نیروی انسانی هر شهر به عنوان مهم‌ترین عامل توسعه محسوب می‌شود. توجه به پارادایم و ایده شهر خلاق که بر بهره‌برداری از منابع فرهنگی و حداقل استفاده از منابع طبیعی تأکید قابل‌ملاحظه‌ای می‌کنند، در سال‌های اخیر با طرح نظریه شهر خلاق توسط ریچارد فلوریدا، مورد توجه بسیار قرارگرفته و برنامه‌ریزان تلاش خود را بر این نهاده‌اند تا اقتصاد خلاق، صنایع خلاق و جامعه خلاق که منجر به توسعه همه‌جانبه و پایدار شهری می‌شود را فراهم نمایند. براین اساس بسیاری از پژوهشگران به بررسی خلاقیت، فرهنگ و اقتصاد در شهرها پرداخته و چگونگی پراکندگی طبقه خلاق در شهرها را با توجه به مزایای آن مورد توجه قراردادند. در همین راستا این پژوهش نیز ضمن بررسی تعاریف و مفاهیم پایه و مرتبط با خلاقیت و همچنین بیان شاخص‌های خلاقیت در جهان و بومی سازی آنها، براساس آمارهای موجود در سرشماری عمومی نفوس و مسکن سال 1390، شاخص‌های مرتبط را استخراج و مورد ارزیابی قرار داده است. محدوده مورد نظر نیز با توجه به دسترسی به اطلاعات و حضور میدانی و توانایی تبدیل و تغییر داده‌های پژوهش کلانشهرهای تهران و اصفهان انتخاب شده است. این تحقیق از نوع کاربردی- توسعه‌ای بوده و روش انجام آن به صورت توصیفی- تحلیلی می‌باشد. در گردآوری اطلاعات از روش‌های اسنادی و پیمایشی استفاده شده است. تجزیه و تحلیل اطلاعات نیز به دو شیوه تحلیل استنباط‌های توصیفی (استفاده از مبانی تئوریک) و تحلیل‌های آماری جهت ارزیابی شاخص‌های مورد مطالعه، صورت گرفته است. نتایج این مقایسه‌ها حاکی از آن است که در شهر تهران بهره مندی ها و تنوعات، منجر به افزایش طبقه خلاق و جذب بسیاری از نخبگان از سراسر کشور به این شهر شده است.

منبع: پژوهشگاه علوم و فناوری اطلاعات ایران