امکان سنجی و مطالعات بازار برگزاری حراجی صنایع دستی در شهر اصفهان

چکیده: صنایع دستی یکی از مهمترین بخش های صنایع خلاق  و یکی از مهمترین طبقه های خلاق کشور ایران  است. صنایع دستی همانند آثار هنرهای تجسمی دارای ویژگی هایی است که می تواند دو بازار اولیه و ثانویه داشته باشد.  بازار اولیه برای رده های مختلف صنایع دستی با کیفیت بالا، با کیفیت معمولی و بی کیفیت در جاهای مختلف وجود دارد مثل آثاری که در  بازار مشاهده می شود یا  فروشی که توسط هنرمند صاحب اثر انجام می شود. بازار ثانویه که در آن آثار برای بار دوم یا چندم مبادله می­شود تا کنون به صورت غیر رسمی وجود داشته،  یعنی خود هنرمند یا افرادی که یک  اثری را خریده اند و از آن  نگهداری می کنند وقتی ارزش اثر بالا رفت ممکن است آن اثر را در بازار ثانویه بفروشند؛  اما این نوع از بازار به صورت نظام مند و رسمی در قالب حراجی تا به امروز شکل نگرفته است. از طرفی با توجه به این که  شهر اصفهان با دارا بودن دوسوم رشته های صنایع دستی، شهر جهانی صنایع دستی شناخته شده است و هنرمندان برجسته ای دارد؛ برگزاری حراجی صنایع دستی می­تواند باعث شود که این امکان برای  بسیاری از این هنرمندان وجود داشته باشد تا  به طور مستقیم آثار فاخرشان را وارد حراجی کنند و ماکسیمم قیمت را به دست آورند. جهت بررسی قابلیت برگزاری حراجی ، مطالعات امکان سنجی انجام می شود زیرا اگر بدون انجام این گونه مطالعات  حراجی برگزار شود و شکست بخورد، ارزش  آثار عرضه شده و حسن شهرت هنرمندان خالق این آثار از بین می رود. بنابراین جهت انجام مطالعات امکان سنجی در این پژوهش  پس از مرور مبانی نظری مربوط به امکان سنجی و بازار حراجی با استفاده از روش ترکیبی (کمی و کیفی) و توصیفی- تحلیلی به بررسی مراحل امکان سنجی برای  برگزاری حراجی صنایع دستی که شامل مطالعات بازار و تقاضا، مطالعات و ارزیابی فنی و ارزیابی مالی و اقتصادی می شود، پرداخته شده است. جامعه آماری پژوهش متشکل است از تمامی هنرمندان فاخر شهر اصفهان، که حاضرند آثار فاخر خود را در حراجی صنایع دستی به فروش رسانند و همچنین مجموعه دارانی که تمایل به خرید چنین آثاری را دارند. در طرف عرضه ابتدا از طریق روش دلفی شاخص های آثار فاخر مشخص گردیدند و از طریق آن­ها به شناسایی آثار پرداخته شد و در طرف تقاضا از طریق پرسشنامه و مصاحبه تمایل به خرید مجموعه داران مشخص گردید. همچین با ارزیابی های فنی، امکان برگزاری رویداد از جمله مواردی همچون قابلیت عرضه، امکان اخذ مجوز، انتخاب مکان مناسب و غیره  بررسی شد و در نهایت از طریق تحلیل سودآوری با چهار سناریو که سناریوهای خوشبینانه و بدبینانه هم شامل می شد، ارزیابی مالی و اقتصادی صورت گرفت. با توجه به تحلیل های انجام شده نتایج نشان می دهند تقاضای کافی برای برگزاری حراجی وجود دارد.