شناسایی و تحليل عوامل موثر بر تقاضای خوشنویسی (نمونه موردی شهر شهرکرد)

چکیده:

اقتصاد بخش جدایی ناپذیر جامعۀ امروزی است ودر فرازو نشیب های زمان، تمامی لایه­ های اجتماع را تحت تأثیرقرارمی­دهد که جهان هنر و هنرمندان یکی از آنها هستند. علي رغم سهم بسيار اندك بازارفروش کالای هنری در جامعۀ ما، اما پتانسيل فراواني كه در هنر و ميراث فرهنگي به عنوان صنايع خلاق – عصر چهارم – وجود دارد مي­تواند در آينده جايگزين بسيار مناسبي براي اقتصاد بدون نفت باشد.

هنرهاي تجسمي و از جمله هنر خوشنويسي از هنرهاي با سابقه فراوان و قدمت تاريخي زيادي است كه توجه به اين هنر ارزشمند مي تواند نقش زيادي در توليد سرمايه ­هاي اجتماعي و نمادين داشته باشد.هنر خوشنویسی در طول هزار سال حیات پویای فرهنگ اسلامی، مهم­ترین وپرکاربردترین هنر مسلمانان بوده است. ضرورت خوشنویسی از نوشتن زیبا وخوانای کلام خدا آغاز شد وسپس به سایر تعاملات فرهنگی واجتماعی مسلمانان راه یافت. اندکی بعد این فن در دست ایرانیان برای نوشتن متون نظم ونثر پارسی به کار رفت وبعدتر حتی از این متون هم مستقل شد وبه نوشتن ابیات و عباراتی کوتاه در تک صفحه هایی که به قطعه معروفند، اختصاص یافت. دوست داران خوشنویسی این قطعه ها را که غالباً به خط خوشنویسان نام دار بود، در مجموعه هایی به نام مرقع گرد می­آوردند. رواج این مرقعات نشان دهنده اوج اهمیت و زیبایی فارغ از مضمون ومحتوای نوشته بود.این تحقیق كه با روش توصيفي تحليلي و از طريق 390 پرسشنامه انجام شد به دنبال شناسايي عوامل مؤثر بر تقاضاي خوشنويسي در شهر شهركرد بود كه بدين منظور دو دسته عوامل اقتصادي و فرهنگي­- اجتماعي بر تقاضاي خوشنویسی مورد بررسي قرار گرفت.

نتايج نشان مي­دهد که برای حدود 60 درصد پاسخ دهندگان عامل قيمت و حدود 68 درصد عامل درآمد براي خريد تابلوي خوشنويسي اهميت زياد و خيلي زياد داشته است. همچنين حدود 45 درصد افراد خريد تابلوي گران قيمت تر را ترجيح مي دهند و نيز حدود 61 درصد علاقه مند به خريد تابلوي خوشنويسي هستند و جالب­ تر اينكه تنها 24 درصد حاضرند به جاي خريد تابلوي خوشنويسي از تابلوي غيرخوشنويسي خريد كنند. ميانگين پاسخ سؤالات اقتصادي هم عدد  2.51 به دست آمد، یعنی به طور متوسط نظر افراد بر تأثیر عوامل اقتصادی بر تأثیر تقاضای هنر خوشنویسی بین زیاد و متوسط بوده است. ميانگين پاسخ سوالات  فرهنگی ،اجتماعی هم عدد 2.5 به دست مي­آيد یعنی به طور متوسط نظر افراد بر تأثیر عوامل فرهنگی ،اجتماعی بر تأثیر تقاضای هنر خوشنویسی بین زیاد و متوسط بوده است . و سرانجام ضریب همبستگی بین دو شاخص برابر با 0.532 و بین عامل اقتصادی و فرهنگی ،اجتماعی رابطه ­ای مثبت ولی نه چندان زیاد وجود دارد و این­گونه می‌توان تفسیر کرد که با افزایش شاخص اقتصادی عامل اجتماعی فرهنگی هم به طور متوسط افزایش می ­یابد و برعکس.

واژه هاي كليدي: خوشنويسي –
صنايع خلاق- تقاضا- هنر- شهركرد